หัวข้อในบทความนี้
คุณเคยรู้สึกอึดอัด แน่นท้อง และขับถ่ายไม่สะดวกไหม หลายคนอาจคิดว่าเป็นเพียงแค่อาการท้องผูกทั่วไปที่เดี๋ยวก็หายไปเอง แต่ความจริงแล้ว อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณเตือนของภาวะที่ร้ายแรงกว่านั้นที่เรียกว่า “อุจจาระเต็มท้อง” หรือภาวะที่ลำไส้ใหญ่มีอุจจาระสะสมอยู่เป็นจำนวนมาก และแข็งตัวจนไม่สามารถขับถ่ายออกมาได้ตามปกติ ภาวะนี้อาจฟังดูน่ากลัว แต่เป็นเรื่องใกล้ตัวกว่าที่คิด และเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย หากปล่อยทิ้งไว้เป็นเวลานาน อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงตามมาได้
เพื่อให้เข้าใจ และรู้เท่าทันภาวะนี้มากขึ้น ในบทความนี้เราจะพาคุณไปเจาะลึกถึงสาเหตุ อาการ การรักษา และแนวทางการป้องกัน เพื่อช่วยให้คุณดูแลระบบขับถ่ายได้ดียิ่งขึ้น และมีสุขภาพลำไส้ที่แข็งแรง เพราะการดูแลลำไส้ไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย แต่เป็นพื้นฐานสำคัญของการมีสุขภาพที่ดีโดยรวม
ทำความรู้จักภาวะอุจจาระเต็มท้อง
ภาวะอุจจาระเต็มท้อง คือ เป็นภาวะที่ขับถ่ายอุจจาระออกไม่หมด ทำให้มีการตกค้างอยู่ภายในลำไส้ หากปล่อยไว้เป็นเวลานานจนอุจจาระเกาะติดแน่น เมื่อมีอุจจาระใหม่ก็จะไม่สามารถขับอุจจาระเก่าออกไปได้ กลายเป็นอุจจาระที่แข็งติดแน่นสะสมไม่สามารถออกไปจากลำไส้ได้ ส่งผลให้มีอาการท้องผูกรุนแรง
สาเหตุของอุจจาระเต็มท้อง
- ดื่มน้ำน้อย
- ไม่รับประทานผัก และผลไม้ หรือรับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย
- รับประทานอาหารประเภท แป้ง ไขมัน และน้ำตาลมากจนเกินไป
- ขาดการออกกำลังกาย
- ชอบกลั้นอุจจาระบ่อย ๆ
- ผู้ที่ได้รับการผ่าตัดบ่อย จนลำไส้เป็นพังผืด มีซอกหลืบให้อุจจาระไปตกค้าง
- โรคประจำตัวบางชนิดที่ส่งผลต่อการทำงานของลำไส้ เช่น โรคเบาหวาน โรคไทรอยด์ ภาวะลำไส้ขี้เกียจ
- ผลข้างเคียงจากยาประจำตัวบางชนิด เช่น ยาแก้ปวดกลุ่มโอปิออยด์ ยาลดกรด ยารักษาโรคซึมเศร้า เป็นต้น
อาการของอุจจาระเต็มท้อง
- ปวดท้องแบบบีบ ๆ
- แน่นท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ขับถ่ายไม่สะดวก ต้องออกแรงแบ่งอุจจาระ
- มีเลือดปนอุจจาระ
- ปัสสาวะบ่อยจากการที่กระเพาะปัสสาวะถูกกดทับ
- มีความรู้สึกเจ็บทวารหนัก
- ปวดหลังบริเวณส่วนล่าง
- หายใจติดขัด หายใจได้ครึ่งเดียว ต้องหายใจลึก ๆ ตลอดเวลา
- รับประทานอาหารได้น้อยมาก เบื่ออาหาร
- ขมคอ เรอเปรี้ยว และผายลมตลอดทั้งวัน
- อ่อนเพลีย นอนไม่หลับ
การรักษาภาวะอุจจาระตกค้าง
แนวทางการรักษาโรคขี้เต็มท้องจะแตกต่างกันไปในผู้ป่วยแต่ละราย บางรายอาจใช้วิธีรักษาเพียงวิธีเดียวก็พอ หรือในบางรายก็อาจต้องใช้หลายวิธีรักษาร่วมกัน ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการ โดยวิธีรักษา มีดังนี้
- สวนทวารหนักด้วยนิ้ว โดยแพทย์จะกดท้องผู้ป่วย และใช้นิ้วล้วงเข้าทางทวารหนักเพื่อนำอุจจาระที่คั่งอยู่ออกมา
- การเหน็บยา เพื่อให้อุจจาระนิ่มจนขับถ่ายอุจจาระออกได้อีกครั้ง
- การใช้ยาระบาย แต่ต้องเป็นยาระบายที่สั่งจ่ายโดยแพทย์เท่านั้น การซื้อยาระบายมากินเอง อาจทำให้เกิดอันตรายต่อลำไส้ได้
- การผ่าตัดลำไส้ และทวารหนัก เพื่อล้างนำอุจจาระที่ค้างอยู่ออกมา แต่วิธีนี้จะใช้น้อยมาก มักใช้ในกรณีที่อาการรุนแรงมาก ๆ ไม่สามารถรักษาด้วยวิธีอื่นได้
การป้องกันภาวะอุจจาระตกค้าง
- ฝึกขับถ่ายให้เป็นเวลา อย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง
- หลีกเลี่ยงการอั้นอุจจาระ
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ
- รับประทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ต่าง ๆ
- ลดการรับประทานอาหารประเภท แป้ง น้ำตาล และไขมัน
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- นั่งขับถ่ายให้ถูกวิธี โดยนั่งบนโถชักโครกแล้วโค้งตัวไปด้านหน้าเล็กน้อย กรณีที่เท้าเหยียบไม่ถึงพื้น ควรมีที่วางเท้า เพื่อออกแรงเบ่งอุจจาระได้ดีขึ้น
- กรณีมีภาวะท้องผูก ควรรับประทานอาหารที่มีโปรไบโอติกเพิ่ม เช่น นมเปรี้ยว ชาหมัก
- ลุกขึ้นขยับร่างกายหลังรับประทานอาหาร เพื่อช่วยให้ลำไส้ได้บีบตัว และกระเพาะอาหารย่อยอาหารได้ดีขึ้น
สรุป
ภาวะอุจจาระเต็มท้อง หรืออุจจาระอัดแน่น ไม่ใช่เพียงแค่ท้องผูกธรรมดา แต่เป็นสัญญาณเตือนภัยเงียบที่อาจซ่อนความเสี่ยงร้ายแรงต่อสุขภาพ การปล่อยให้ลำไส้สะสมของเสียไว้นานเกินไป ย่อมส่งผลเสียทั้งต่อระบบทางเดินอาหาร และร่างกายโดยรวม หากคุณมีอาการท้องผูกบ่อย รู้สึกแน่นท้อง หรือมีอุจจาระเล็ดโดยไม่ทราบสาเหตุ อย่าละเลยที่จะหาคำตอบ เพราะบางครั้งร่างกายกำลังบอกเราว่า มีบางสิ่งผิดปกติในลำไส้
การป้องกันทำได้ไม่ยาก เพียงใส่ใจพฤติกรรมการกิน การดื่มน้ำ และการเคลื่อนไหวร่างกายอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงหมั่นสังเกตความเปลี่ยนแปลงของร่างกายตัวเอง หากมีสัญญาณผิดปกติ ควรเข้าพบแพทย์เพื่อรับการตรวจ และรักษาอย่างถูกต้องทันท่วงที เพราะการมีลำไส้ที่สะอาด และแข็งแรง คือจุดเริ่มต้นของสุขภาพดีที่ยั่งยืนค่ะ
เกี่ยวกับ M.I.W. Services
M.I.W. Services เป็นโรงพิมพ์ดิจิตอล ในลาดพร้าว กรุงเทพ ดำเนินงานโดย บริษัท เอ็ม.ไอ.ดับบลิว.กรุ๊ป จำกัด (M.I.W. Group Co., Ltd.) ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1991 (พ.ศ. 2534) อายุมากว่า 29 ปี บริษัทมีความมั่นคงและมีความน่าเชื่อถือ พร้อมด้วยทีมงานมืออาชีพ ที่มากด้วยประสบการณ์ ให้ออกแบบสื่อสิ่งพิมพ์แบบครบวงจรทั้ง Digital & Offset
เราเป็นโรงพิมพ์ดิจิตอล แถวลาดพร้าว ที่ให้บริการด้วยคุณภาพที่ได้รับมาตรฐานระดับเหรียญทอง ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ด้วยประสบการณ์ที่ยาวนานมากกว่า 29 ปี ทั้งนี้เรายังคงรักษามาตรฐานคุณภาพงานพิมพ์ พร้อมกับมุ่งมั่นพัฒนาทักษะด้านการพิมพ์ เพื่อให้เป็นโรงพิมพ์ที่ลูกค้าไว้วางใจ
ขอบคุณข้อมูลจาก https://www.samitivejhospitals.com/ , https://www.petcharavejhospital.com/ , https://www.rama.mahidol.ac.th/ , https://www.phyathai.com/ , https://hdmall.co.th/ และ https://www.pobpad.com/